Yorgunluk hissi, uzamış COVID'in habercisi olabilir

Abdi İbrahim Medikal Yöneticiliği tarafından hazırlanan “Bilimsel Gündem” bülteninin yeni sayısında öne çıkan başlıklar ortasında; COVID-19 başlangıcından itibaren 3 ay içinde başlayan, bireylerde en az 2 ay süren ve alternatif bir teşhisle açıklanamayan semptomlara verilen isim olan Uzamış COVID’ten, akşam saatlerinde e-kitap okumanın biyolojik saati olumsuz etkilediği ve su içmeyi artırmanın böbrek taşı riskini düşürebileceği üzere hususlar yer alıyor.

TÜRKİYE’NİN uygunlaştıran gücü Abdi İbrahim’in Medikal Yöneticiliği tarafından hazırlanan ve ayda bir yayınlanan, “Bilimsel Gündem” bültenlerinin yeni sayısında, tıp alanındaki çarpıcı araştırmalara yer veriliyor. COVID-19 salgınının başlamasının üzerinden 4 yıldan fazla vakit geçmesine karşın, milyonlarca insan COVID-19 enfeksiyonunun uzun vadeli sonuçlarından etkilenmeye devam ediyor.

Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ)’ne nazaran, uzamış COVID, çoklukla COVID-19 başlangıcından itibaren 3 ay içinde başlayan; bireylerde en az 2 ay süren ve alternatif bir teşhis ile açıklanamayan semptomlardır. Akut enfeksiyondan sonra uzamış COVID görülme sıklığı üzerine kestirimler, hastaneye yatan aşılanmamış bireyler için %50-85, hastaneye yatmayan aşılanmamış şahıslar için %10-35 ve aşılanmış şahıslar için %8-12 ortasında değişiklik gösteriyor. Uzamış COVID'te görülen yaygın semptom; klasik olarak fizikî yahut zihinsel efordan sonra berbatlaşan yorgunluk olarak biliniyor. DSÖ’ye nazaran yorgunluğun; uyku bozukluğu, ağrının şiddetlenmesi ve beyin sisi ile alakalı olabilir. Yapılan çok sayıda çalışmaya karşın, uzamış COVID'e sahip bireylerin nasıl değerlendirileceği ve yönetileceği konusu şimdi netlik kazanmadı. Bilhassa birden fazla COVID-19 enfeksiyonu geçirmiş bireylerde, ilerleyen devirlerde uzamış COVID açısından dikkatli olunması öneriliyor.

Işık yayan e-kitap okumaları, melatonin hormonu salgılanmasını geciktiriyor

Akşam saatlerinde ışık yayan e-kitap okuyucularını kullanmak, melatonin salgısını yaklaşık 1.5 saat geciktirerek biyolojik saat üzerinde olumsuz tesir yarattığı gözlemlendi. Melatonin baskılanması, uykuya dalma mühletinin uzamasına ve derin uyku (REM uykusu) ölçüsünün azalmasına neden oluyor. Araştırmalar, ışık yayan aygıtların kullanımının sonraki sabah daha düşük güç düzeyleri ve azalmış bilişsel performansla ilişkilendirildiğini gösteriyor. Bu durum, sirkadiyen ritmin bozulması ve uyku-uyanıklık istikrarının olumsuz etkilenmesiyle açıklanıyor. Uyku sıhhatini korumak için yatmadan evvel ışık yayan aygıtlardan uzak durulması ve basılı malzemelerin tercih edilmesi öneriliyor.

Günlük su alımını artırmak, böbrek hastalarına güzel geliyor

İnsan bedeninin değerli bir bileşeni olan su, metabolizma tarafından kâfi halde üretilemeyen temel bir besin olarak kabul ediliyor. Günde 8 bardak su içilmesi yaygın bir teklif de olsa bu husustaki destekleyici ispatlar net değil. Yapılan bir araştırmada, artırılmış günlük su tüketiminin insan sıhhati üzerindeki tesirine ait yaklaşık 1500 çalışma incelendi. Su tüketimini fazlalaştırmanın, böbrek taşı hikayesi olan hastalarda tekrar böbrek taşı oluşumunu azaltabileceği bildirildi. Bol su içmenin kilo verme, migren, idrar yolu enfeksiyonu, diyabet ve hipotansiyon üzerinde yararları konusunda da olumlu görüşler olsa bile, şimdi kanıtlanmış tesirleri mevcut değil.

Spotify ve YouTube’a da yükleniyor

Tıbbın tanınan alanındaki tüm yeni gelişmelerin, sade, kolay anlaşılır ve bilgilendirici bir yapıda kamuoyu ile paylaşıldığı bültenler, 38 bin KVKK onaylı bireye mail yoluyla iletiliyor. Tıp alanındaki gelişmelerin yanı sıra Türk ve yabancı bilim insanları hakkında da bilgi paylaşımı yapılan referans kaynak niteliğindeki bültenler, Abdi İbrahim web sitesinde yayınlanıyor. Bunun yanı sıra her yeni sayısı podcast formatında Spotify’a yükleniyor ve sonrasında bu podcastler Youtube üzerinden de paylaşılıyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı