İstanbul Araştırmaları Enstitüsü'nden tarihe ışık tutan bir proje: İstanbul'un Constantinopolis olarak kuruluşunun 1700. yılı uluslararası bir sempozyumla kutlanıyor
08.10.2024 - Salı 12:247-8 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilecek olan aktiflikte kentin tarih sahnesindeki rolü geniş bir bakış açısıyla ele alınacak.
Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü (İAE) ve Pera Müzesi, dünya tarihinin dönüm noktalarından biri olan İstanbul’un Constantinopolis olarak kuruluşunun 1700. yıl dönümünü memleketler arası bir sempozyum ile kutluyor. 7-8 Kasım tarihlerinde gerçekleşecek “324: Constantinus’un Seçimi ve Yeni Roma’nın Kuruluşu” başlıklı sempozyum, Constantinopolis’in kuruluşunu çok istikametli bir perspektifle ele alıyor.
Büyük Constantinus’un Vizyonu: Yeni Bir Başkent
Büyük Constantinus’un, 324 yılında mütevazı Byzantion kentini yeni imparatorluk başşehri yapma kararı hem Roma İmparatorluğu’nun hem de dünya tarihinin seyrini değiştirdi. Akademisyenler Brigitte Pitarakis ve Paul Magdalino'nun idaresinde gerçekleşecek sempozyum, iştirakçilerine tarihi, arkeolojik ve kültürel açıdan geniş bir çerçeve sunarak Büyük Constantinus’un Byzantion’u neden yeni başşehir olarak seçtiğini, bu seçimin ideolojik ve kültürel tesirlerini, yeni başşehrin yerleşim planını, kentin geç Roma periyodundaki kıymetini disiplinlerarası bir yaklaşımla mercek altına alıyor.
Constantinus’un seçiminin arkasındaki nedenler ve bilhassa mütevazı bir yerleşim olan Byzantion’un nasıl bir imparatorluk başşehrine dönüştüğü, sempozyumun temel soruları ortasında yer alıyor. Bununla birlikte Tetrarşi Dönemi'nde yeni kentlerin inşası, Roma kentlerinin estetiği ve İskenderiye'nin kültürel tesiri üzere başlıklar da sempozyumun odaklandığı hususlar ortasında öne çıkıyor.
Constantinopolis’in Yükselişi: Ticaret, Servet ve İmparatorluk
Sempozyum, Byzantion’dan Constantinopolis’e geçişin ardındaki dinamikleri ve dördüncü yüzyılda Doğu Akdeniz’deki ticaretin başşehir üzerindeki tesirlerini de ele alıyor. Constantinopolis’e yapılan servet akışları, Marmara bölgesindeki imparatorluk darphaneleri ve bu devirde üretilen sikkeler üzere başlıklar da oturumların odak noktaları ortasında yer alıyor. Ayrıyeten, Küçükçekmece, İzmit ve İznik'te yapılan hafriyatlarda elde edilen bulgular, kentin kuruluşuna yeni perspektifler kazandırıyor.
Constantinus ve Hıristiyanlık: İnanç ve İmparatorluk Arasında
Sempozyumun bir öteki kıymetli konusu ise Constantinus’un Hıristiyanlıkla olan bağı ve inanç tercihinin imparatorluk üzerindeki tesiri. Bu kapsamda, Constantinus’un Apollon ile kurduğu ayrıcalıklı bağlantı ve Hıristiyanlığı benimseyişinin yarattığı ikilem de sempozyumda tartışılacak mevzular ortasında yer alıyor.
Program:
7 Kasım Perşembe
10.00–10.20 Karşılama ve Sunuş
Baha Tanman, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü
Sempozyum Çerçevesi
Paul Magdalino, St Andrews Üniversitesi
Brigitte Pitarakis, CNRS (Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi), Paris
Birinci Oturum: Constantinus’un Yeni Başkenti: Tasarıdan Gerçeğe
Oturum Başkanı: Nevra Necipoğlu, Boğaziçi Üniversitesi
10.20–11.10 Açılış Konuşması
Paul Magdalino, Byzantion’dan Constantinopolis’e
11.10–11.40 Bryan Ward-Perkins, Constantinus Yeni Kentini Neden Byzantion’da Kurdu?
11.40–12.00 Soru–Cevap
12.00–12.20 Kahve Arası
12.20–12.50 Efthymios Rizos, Tetrarklar Vaktinde İnşa Edilen Yeni Kentler Bize Constantinus’un Yeni Roma’sı Hakkında Ne Söyleyebilir?
12.50–13.20 Sylvain Destephen (Çevrimiçi Sunum), Byzantion ve Constantinus Öncesinde İmparatorlar
13.20–13.40 Soru–Cevap
İkinci Oturum: Bağlam ve Kıyas
Oturum Başkanı: Alessandra Ricci, Koç Üniversitesi
15.00–15.30 James Crow, Hadrianus Su Kemeri ve Yeni Constantinopolis Kenti. Bitmeyen Bir Öykü
15.30–16.00 Anastasios Tantsis, Dördüncü Yüzyılda Thessalonike: Kentin İmajı ve Önemi
16.00–16.30 Tuna Şare Ağtürk, Nikomedeia: Constantinopolis’in Büyükannesi
16.30-16.50 Soru–Cevap
16.50-17.10 Kahve Arası
17.10–17.40 Hüseyin Sami Öztürk, Nikomedeia ve Nikaia’dan II. Constantinus, II. Constantius ve Constans Devirlerine Tarihli Mil Taşları
17.40–18.10 Mantha Zarmakoupi, Tetrarşinin Roma Dünyasında Kentsel Alan Estetiği
18.10–18.40 Elena Boeck, Troya Mirası ve İmparatorluk Yazgıları: Constantinopolis ve Roma
18.40–19.00 Soru–Cevap
8 Kasım Cuma
Üçüncü Oturum: Toplum, Sikkeler ve Ticaret
Oturum Liderleri: Yavuz Selim Güler, Pera Müzesi ve Ivana Jevtić, Koç Üniversitesi
10.00–10.30 Brigitte Pitarakis, Constantinus’un Kenti: Bir Erkeğin Dünyası mı?
10.30–11.00 Oğuz Tekin, Geç Üçüncü Yüzyıl ve Tetrarşi Periyodunun Karışıklık Sikkeleri
11.00–11.30 Cécile Morrisson, Constantinus’un 324 Öncesi ve Sonrasındaki Dinî İkonografisi: Sikke Bulguları
11.30–11.50 Soru–Cevap
11.50–12.10 Kahve Arası
12.10–12.40 Dominique Pieri, Constantinopolis’in Doğuşu: Doğu’nun Ticari Devrimi
12.40–13.10 Alkiviadis Ginalis, Dördüncü Yüzyılda Constantinopolis’in Besin Tedariki, Deniz İlişkisi ve Bunların Kentsel Gelişime Etkileri
13.10–13.30 Soru–Cevap
Dördüncü Oturum: Kentsel Arkeoloji
Oturum Başkanı: Günder Varinlioğlu, Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi
15.00–15.30 Arne Effenberger, Byzas ve İmparator Septimius Severus Surları’nın Güzergâhları
15.30–16.00 Neslihan Asutay-Effenberger, Constantinus Kara Surları Güzergâhını Tekrar Ele Almak
16.00–16.30 Emrah Kahraman ve Emir Son, İstanbul Arkeoloji Müzelerinin Zeytinburnu Mozaikleri Kazısı
16.30–16.50 Soru–Cevap
16.50–17.10 Kahve Arası
17.10–17.40 Batu Bayülgen, Constantinopolis’in III. ve V. Bölgelerinde İki Anıtsal Duvar: Constantinus Öncesi Surlar ve Limanlar Üzerine Kimi Gözlemler
17.40–18.30 Rahmi Asal, Sultanahmet’ten Bathonea’ya, Kadıköy’den Aydos’a İstanbul’un Dördüncü Yüzyılı
Kapanış
18.30–19.00 Sonuçlar ve Öneriler
Alessandra Ricci idaresinde açık tartışma
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı