Jinekolojik kanserlere karşı erken tanı önemli

07.10.2024 - Pazartesi 12:36

Uzmanlar erken teşhisin kanser tedavisinde belirleyici olduğunu her fırsatta lisana getiriyor. Bilhassa rahim ve yumurtalık kanseri üzere belirti vermeden sinsice ilerleyen kanserlerde nizamlı jinekolojik muayenenin kritik olduğunu belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Anestezi ve görüntüleme prosedürlerindeki gelişmeler jinekolojik kanserlerin cerrahisinde olumlu fark yarattı. Artık kombine tedavilerle çok daha başarılı ameliyatlar yapılabiliyor” dedi. 

Jinekolojik kanserler olarak isimlendirilen bayan kanserleri ortasında en sık görülen çeşidin rahim kanseri olduğunu anlatan Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Rahim kanserini yumurtalık kanseri ve rahim ağzı kanseri takip ediyor” dedi. Prof. Dr. Mustafa Ulubay, son 10 yıldır rahim ve yumurtalık kanserlerinin görülme sıklıklarında manalı bir artış gözlenmediğini de belirtti. 

 

Ailede yumurtalık ve rahim kanseri varsa dikkat 

Rahim ağzı kanseri haricindeki öteki jinekolojik kanserlerin çoğunlukla kişinin fizyolojik durumundan kaynaklanan, bazen ailesel hikayesinin tesirli olduğu kanser tipleri olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Özellikle yumurtalık ve rahim kanserleri ailesel, yani genetik geçişle ortaya çıkıyor ve ailede sonraki nesilleri da etkiliyor. Ayrıyeten etraf kirliliği, çeşitli kimyasallara maruz kalmak, obezite, diyabet üzere metabolik hastalıklar, hiç doğum yapmamış olmak ve erken yaşta ergenliğe girmek üzere çeşitli faktörler de jinekolojik kanserlerin nedenleri ortasında. Rahim ağzı kanseri ise HPV virüsünden kaynaklanan bir kanser çeşidi. Bu nedenle rahim ağzı kanserinde ailesel geçiş yok” diye konuştu.

 

Jinekolojik kanserler belirti vermeden ilerliyor 

Düzenli aralıklarla jinekolojik muayenelerini yaptıran her bayan için erken teşhisin mümkün olduğunun altını çizen Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Çünkü jinekolojik kanserler ekseriyetle sessiz ilerliyor ve belirti vermiyor. Bilhassa yumurtalık kanseri. Bu bahiste maalesef mamografi üzere faal bir tarama yolu yok. Münasebetiyle rutin denetimler hayati kıymete sahip. Süratli kilo verme, karın ağrısı, ele gelen kitleler, alışılmışın dışında ağrılar… Hepsinin yumurtalık ve bağırsak kanserleri için uyarıcı belirtiler olabileceği de göz önünde tutulmalı. Rahim ağzı kanserinde ise HPV bazlı taramalar mevcut. Buna nazaran HPV olumluluğu olan hastalar daha sık aralıklarla takip edilmeli” dedi.

 

“Doğum yapmayan her bayan kansere yakalanır” demek yanlışsız değil

Jinekolojik kanserlerde hiç doğum yapmamış olmanın bir risk faktörü olduğunu lakin her doğum yapmamış bayanın kanser olacağını söylemenin gerçek olmadığını paylaşan Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Özellikle nizamlı doğum denetim hapı kullanan bayanlarda yumurtalık kanseri riski azalıyor. Ayrıyeten sigara içmemek ve sağlıklı beslenme şekli bayanlarda yumurtalık kanseri riskinin düşürülmesini destekliyor” açıklamasında bulundu.

Menopoz sonrası adet kanaması rahim kanseri için belirteç olabilir

Menopoz sonrası yaşanan kanamaların rahim kanseri için bir belirti olabildiğini söyleyen Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Eğer adetin kesildiği 12 aylık devrin sonunda kanama olursa, bu durum rahim kanserini akla getirmeli ve kesinlikle doktora başvurulmalı. Berbat kokulu akıntılar, genç bayanlarda geçmeyen vajinal enfeksiyonlar, bağlantı sırasında ya da sonrasında kanama üzere belirtiler ise rahim ağzı kanserinin geç periyot bulgularından. Bu yüzden yılık jinekolojik muayenelerle erken devirde teşhis konması mümkün” diye konuştu.

 

Rahim ağzı kanserinden korunmak için 14 yaşından itibaren aşı olunabilir 

14 yaşından itibaren aşı olunabildiğini belirten Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Rahim ağzı kanseri bayanlarda HPV virüsü nedeniyle ortaya çıktığı için bilhassa kız çocuklarının aşılanması çok önemli” dedi. 

 

Gebelik devam ederken özel durumlarda kemoterapiye de geçilebiliyor

Gebelikte kanserle müsabakanın iki kat daha sıkıntı bir durum olduğunu paylaşan Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Eğer erken gebelik haftalarında rahim ağzı kanseri saptanırsa ve süratle ilerleyeceği düşünülüyorsa ailenin de görüşü alınarak gebeliğin sonlandırılmasına karar verilir. Fakat hasta doğuma yakınsa (32. hafta sonrası), tedaviye bebeğin doğumundan sonra başlanabilir. Bu hastalarda bazen özel durumlarda gebelik devam ederken kemoterapiye de geçilebiliyor” biçiminde konuştu.

 

Jinekolojik kanserlerde cerrahi çok önemli

Özellikle kanser tedavilerinde cerrahinin yerinin çok büyük olduğunu hatırlatan Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Hastanın sağ kalımını artırıyor ve hastalığın tekrar etme riskini azaltıyor. Lakin kanser hastaları için günümüzde farklı tedavi seçeneklerinin bir ortada kullanıldığı ve daha faal sonuçların alındığı kombine tedaviler öne çıkıyor. 1900’lü yılların başlarında yumurtalık kanseri hastalarında ortalama sağ kalım 6 aydı ve hastaların birçok ameliyat ortamında kaybediliyordu. Meğer 2000’li yıllar itibariyle artık bu hastaların neredeyse tamamı sağlıklı bir biçimde meskenlerine dönüyor. Ameliyat sonrasında hastalığın tekrar etmesi halinde ise hastalar ikinci ameliyatlarını da rahatlıkla olabiliyor” dedi.

Zaman içinde anestezi ve görüntüleme yollarında yaşanan gelişmelerle günümüzde cerrahi tedavilerde uzun bir yol kat edildiğini vurgulayan Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Özellikle rahim ve rahim ağzı kanserlerinde muvaffakiyetle uygulanan, cerrahın tümörleri daha güzel görmesini ve daha hassas kesiler yapmasını sağlayan robotik cerrahi de bu gelişmelerden biri. Öteki bir gelişme, yumurtalık ve karın içi kanser cinslerinde cerrahiye ek olarak uygulanan sıcak kemoterapi. Bu yeni metot sayesinde daha uzun mühlet sağ kalım elde edilebiliyor. Bilhassa rahim ve rahim ağzı kanserlerinde radyoterapi, yeni akıllı ilaçlar ve immünoterapi üzere daha pek çok güçlü seçenek bugün kanser tedavilerinde multidisipliner bakışın da olmazsa olmazları artık” açıklamasında bulundu.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı